TÜBERKÜLOZ NEDİR?

TÜBERKÜLOZ NEDİR?

Tüberküloz, tedavisi bulunmuş olmasına rağmen hala ölüm nedenleri arasında ön sıralarda yer alan bir hastalıktır. Halk arasında verem ya da ince hastalık adıyla bilinir. Tüberküloz oluşumuna neden olan mycobacterium tuberculosis isimli bakteri, vücutta yıllarca hiçbir etki yaratmadan barınabilir ve vücudun zayıf olduğu bir anda hastalığa yol açabilir.

Hastalık akciğerlerde hasar yaratarak başlar ancak ilerleyen safhalarda böbrek, beyin gibi farklı organlara ya da kemiklere, lenf bezlerine ve akciğer zarına zarar verebilir. Bu bölgelerde ciddi iltihaplanmalar oluşabilir ve erime görülebilir.

Erken teşhis, doğru tedavi ve hastanın doktorunun tavsiyelerine eksizsiz olarak uymasıyla bu hastalığın tamamen iyileştirilmesi mümkündür. Tüberküloz, hastanın tedavisiz kalması ya da yanlış tedavi edilmesi durumunda ölümcül olabilir. Bu nedenle hastalık hakkında bilinçli olmak ve doğru zamanda gerekli tedbirleri almak önemlidir.

Tüberküloz Belirtileri Nelerdir?

Tüberküloz, belirtileri farklı hastalıklarla karıştırılabilen ya da dikkate alınmadığında sinsice ilerleyerek ölümcül sonuçlara yol açabilen bir hastalıktır.

Bu nedenle aşağıdaki belirtilerin görülmesi durumunda mutlaka doktora başvurulmalıdır:

  • Uzun süre devam eden öksürük
  • Göğüs bölgesinde ağrı
  • Halsizlik ve sürekli yorgunluk hissi
  • Kanlı balgam
  • İştahsızlığa bağlı kilo kaybı
  • Yüksek ateş
  • Gece terlemeleri

Tüberküloz Nasıl Bulaşır?

Tüberküloz hastaları hapşırdığında, öksürdüğünde ya da konuşurken ortama yayılan damlacıklar farklı bir kişi tarafından solunursa bulaşma olur. Yani hastaların havlu, tırnak makası gibi kişisel eşyaları yoluyla hastalık bulaşmamaktadır. Ancak bazı durumlar hastalığın bulaşma riskini artırmaktadır.

Bu durumlar şöyle sıralanabilir:

  • Beslenme bozuklukları sebebiyle doğan dirençsizlik
  • Şeker hastalığı, böbrek hastalığı, kanser ve AIDS
  • Sigara ve alkol kullanımı
  • Stresli ve zorlu yaşam koşulları
  • Bebeklik ve yaşlılık dönemi

Tüberküloz Teşhisi ve Tedavisi
Tüberküloz tanısı, balgam testinin, akciğer filminin, kan testlerinin ve hastadaki klinik bulguların birlikte değerlendirilmesiyle koyulur. Hastalığın en önemli belirtilerinden olan öksürük zaman zaman hastalarda sigara kaynaklı geçici öksürüklerle karıştırılmakta ve dikkate alınmamaktadır. Geçen süre zarfında vücuttaki farklı organlar da zarar görmektedir. Ayrıca bu süreçte hastanın bulunduğu ortamdaki kişiler de mikrop kapma riskini taşımaktadır.

Hastalığın tedavisi yaklaşık olarak 6 ay sürer ve çeşitli ilaçlar yoluyla yapılır. Bu süreçte hastanın düzenli beslenmesi, vitamin desteği alması, yaşadığı yerin sık sık havalandırılması ve güneş ışınlarından faydalanması önerilir. Tedavi başladıktan yaklaşık 3 hafta sonra tüberkülozun bulaşma riski ortadan kalkar. Tedavi sürecinin ardından hastalarda tamamen iyileşme gerçekleşir.

Bu süreçte hastanın ailesi ciddi bir bulaşma riski altındadır. Bu nedenle teşhis sonrasında hastanın ailesindeki bireyler testlerden geçirilir. Koruyucu tedavi başlatılarak bu risk kontrol altına alınır.

Tüberkülozda ileri aşamadan sonra doktora başvurulması teşhisi daha güç hale getirmekte ve yanlış tedavi uygulanması durumunda ise hastalık ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu nedenle tüberküloz belirtilerini gözlemleyen hastalar gecikmeden doktora başvurmalıdır.

Verem Savaş Dispanserlerinde hastalığın teşhis, tedavi ve takip süreçlerinde ücretsiz hizmet verilmektedir. İlaçlar da hastalara ücretsiz olarak sağlanmaktadır.

İlaç Dirençli Tüberküloz Nedir?

İlaca dirençli tüberküloz her geçen gün daha da büyüyen küresel çapta bir sorundur. Vücudun antitüberküloz ilaçlarına yanıt vermemesi durumunu ifade eder.

İkinci basamak antitüberküloz ilaçların kullanımını gerektiren bu durumda tedavi maliyetleri yükselmekte, daha çok yan etki riski bulunmakta ve uzun süreli hastane yatışı gerekmektedir.

Bu nedenle ilaca dirençli tüberküloz vakalarında cerrahi müdahale yapılması tercih edilebilmektedir.

Tüberkülozdan Korunmak Mümkün mü?

Tüberkülozdan korunmada hastaların tedavi edilmesi en etkin yöntemdir çünkü tüberküloz bulaşıcı bir hastalıktır ve kolaylıkla çevredeki kişileri de etkisi altına alır.

Hastaların çevresindeki kişilere koruyucu tedavilerin başlanması hastalığın çevreye yayılmasını durdurabilmek adına alınabilecek önlemlerden biridir. BCG aşısı henüz virüsün bulaşmadığı, çocukluk dönemindeki bireylere uygulandığında yüksek oranda koruma sağlar.

Ayrıca tüm sağlık personelinin her yıl periyodik taramalarının yapılması gerekmektedir.